PT100

در ابزار دقیق، PT100 یک نوع ترمومتر مقاومتی (RTD – Resistance Temperature Detector) است که پایه‌ی آن پلاتین است و برای اندازه‌گیری دقیق دما در محیط‌های صنعتی و آزمایشگاهی استفاده می‌شود.

⚙️ تعریف و عملکرد PT100

• PT100 یک سنسور دما بر پایه‌ی پلاتین است که در صفر درجه سانتی‌گراد مقاومت آن برابر با 100 اهم است. نماد “Pt” به عنصر پلاتین و “100” به مقدار اهم آن در 0 °C اشاره دارد .

• با افزایش دما، مقاومت آن به‌صورت قابل پیش‌بینی و تقریباً خطی افزایش می‌یابد. به‌طور معمول ضریب دمایی آن α ≈ 0.00385 Ω/Ω/°C می‌باشد که برای محدوده دمایی بین 0 تا 100 °C استفاده می‌شود .

🔍 ویژگی‌ها و مشخصات فنی

• بسیار دقیق، پایدار، تکرارپذیر و مقاوم در برابر نویز الکتریکی، به‌ویژه در محیط‌های صنعتی .

• مطابق با استانداردهای صنعتی مانند IEC 60751 یا DIN Class B، دقت مناسبی دارد. در کلاس A دقیق‌تر است و در کلاس B مخصوص سخت‌افزار عمومی‌تر است .

• در عمل تا بازه‌ی دمایی −200 °C تا +600 °C (برخی مدل‌ها تا +850 °C) قابل استفاده است .

🧠 ساختار و انواع

• عنصر پلاتینی معمولاً به‌صورت سیم‌پیچ یا لایه نازک روی هسته سرامیکی یا شیشه‌ای قرار می‌گیرد تا خطی‌سازی و پایداری بهتری داشته باشد .

• به جهت حذف خطای مقاومت سیم‌ها، معمولاً از پیکربندی‌های ۲ سیمه، ۳ سیمه یا ۴ سیمه استفاده می‌شود؛ در موارد دقیق‌تر، پیکربندی ۳- یا ۴- سیمه پیشنهاد می‌شود .

📡 کاربرد در ابزار دقیق

• PT100 به‌عنوان حسگر در حلقه‌های کنترلی اندازه‌گیری دما استفاده می‌شود. عموماً برای اتصال آن به DCS/PLC، از ترانسمیتر دمای RTD استفاده می‌گردد که مقاومت سنسور را خوانده، خطی‌سازی می‌کند و آن را به سیگنال صنعتی مثل 4–20 mA تبدیل می‌کند .

• مناسب برای کاربردهای صنعتی حساس، کنترل پروسه، پایپینگ، نیروگاه، پتروشیمی، تجهیزات دارویی و هرجایی که دقت و پایداری اندازه‌گیری دما مهم باشد .

📝 خلاصه در جدول

✅ جمع‌بندی

• PT100 یک سنسور دمای دقیق و قابل‌اعتماد بر پایه‌ی پلاتین با مقاومت 100 Ω در 0 °C است.

• عملکرد آن براساس تغییر خطی مقاومت با دماست، و با دقت و ثبات بالا در کاربردهای صنعتی شناخته می‌شود.

• استفاده از ترانسمیتر RTD امکان تبدیل خروجی به سیگنال قابل انتقال صنعتی را فراهم می‌کند.